برای درمان آرتروز زانو چه بخوریم؟

درمان قطعی آرتروز زانو چیست ؟

آیا آرتروز زانو درمان قطعی دارد یا خیر؟

بهترین روش درمان آرتروز زانو چیست؟

آیا جراحی زانو تنها راه قطعی درمان آرتروز زانو است ؟

درمانهای آرتروز زانو بدون جراحی کدامند ؟

جراحی های زانو چند نوع هستند ؟ و هر کدام به چه هدفی انجام می شوند؟

سوال رایج و پرتکراری که بیماران از جراح زانو می پرسند.در این مقاله ابتدا به بررسی آرتروز و علت آن ، سپس به بررسی بهترین روشهای درمان آرتروز جراحی و غیر جراحی میپردازیم .

در مقاله های قبل به علت های مختلف درد زانو پرداختیم که یکی شایع ترین آنها آرتروز است .در بیماری آرتروز غضروف مفصلی زانو تخریب می شود و حرکات زانو دردناک و محدود می شوند. درمان های مختلفی برای آرتروز زانو وجود دارد که بسته به سن ، میزان فعالیت و میزان پیشرفت آرتروز متفاوت می باشد.

در ابتدا به بیمار درمان های بدون جراحی مانند کاهش وزن ، ورزش های تقویتی و کششی زانو ،فیزیوتراپی زانو ، ژل درمانی ،اوزون تراپی ، استفاده از داروهای ضد درد و التهاب ، PRP ،تزریق کورتیکواستروئید ها و هیالورونیک اسید به مفصل به منظور کاهش درد و خشکی مفصل زانو ،پیشنهاد میشود، همچنین با توجه به تمایل بیمار چندین روش دیگر توصیه می شود که اگر این روشهای مختلف غیر جراحی بی تاثیر بود از روش جراحی زانو برای درمان آرتروز استفاده می شود.

با توجه به گسترش تکنیک های جراحی و به کار بردن وسایل جراحی و پروتزهای جدید، درمان های پروتز زانو بسیار موثر هستند. پس از جراحی مفصل زانو بیمار می تواند به فعالیت های روزمره خود برسد .در صورتی که مفصل دچار ساییدگی شود، اما تاندون ها و رباط های باقی مانده در شرایط خوبی باشند، امکان تعویض این قسمت ها وجود دارد. در این شیوه جراحی، پروتز جایگزین قسمت های آسیب دیده غضروف و استخوان خواهد شد.

علت بروز آرتروز زانو

• عوامل ژنتیکی
• چاقی و اضافه وزن
• سن
• آسیب های ورزشی
• فشارهای مکرر به زانو

راههای درمان آرتروز زانو :

• دارو درمانی
• فیزیوتراپی
• تزریق کورتیکواستروئید
• تزریق اسید هیالورونیک
• پی آر پی
• اوزون تراپی
• عمل جراحی

انواع عمل جراحی زانو :

• جراحی استئوتومی Osteotomy
• آرتروسکوپی زانو Arthroscopy
• سینووکتومی (Synovectomy)
• آرتروپلاستی Arthroplasty

جراحی آرتروپلاستی

جراحی تعویض مفصل زانو که با عنوان آرتروپلاستی نیز شناخته می شود، روشی است که در آن، سطح آسیب دیده مفصل برداشته و مواد مصنوعی به نام پروتز جایگزین خواهد شد. این جراحی معمولا بر روی زانو و ران انجام می شود و بسیار موثر است.این روش می تواند به کاهش درد ناشی از التهاب مفصلی شدید مانند آرتروز و روماتیسم کمک کند.

جراحی تغییر مفصل معمولا برای بیماری های وابسته به سن بسیار شایع است و معمولادر بیماران که تخریب غضروف ، بالشتک بین زانو و مفاصل استخوانی دارند، انجام می شود.هدف از این جراحی تعویض مفصل از بین رفتن درد و بازگشت دامنه حرکتی بیمار است.

جراحی آرتروپلاستی انواع مختلفی دارد : تعویض کامل زانو ،جراحی چند لیگامانی زانو ،ترمیم غضروف ،تعویض پاتلوفمورال و ….

جراحی آرتروسکوپی زانو

جراحی آرتروسکوپی زانو دلایل زیادی دارد معمولا برای درمان بیماری آرتروز زانو انجام می شود.در طی این روش جراحی، جراح در زانوی فرد یک برش بسیار کوچک ایجاد می‎کند و یک دوربین بسیار کوچک به نام “آرتروسکوپ” در زانوی فرد قرار می‎دهد. این قابلیت به پزشکان این امکان را می‎دهد که روی مانیتور وضعیت زانو را مشاهده کنند. سپس جراح می‎تواند وضعیت و مشکل زانو را بررسی کند و در صورت لزوم با استفاده از ابزارهای جراحی کوچک مشکل زانو را برطرف کند.

آرتروسکوپی می‎تواند بسیاری از مشکلات زانو را مانند پارگی مینیسک زانو و مشکلات کشکک زانو برطرف کند. همچنین می‎تواند رباط‎های مفصل زانو را ترمیم کند. این نوع عمل جراحی خطرات محدودی دارد و اکثرا بیماران نتایج خوبی از این عمل جراحی می‎ گیرند. زمان و دوره نقاهت به شدت مشکل زانو و پیچیدگی روش جراحی بستگی دارد.جراحی آرتروسکوپی زانو در اصلاح پارگی مینیسک نیز کاربرد دارد.

آرتروسکوپی های زانو در افراد مسن به دلیل شرایط دژنراتیو ستون فقرات مانند پوکی استخوان انجام می شود. شیوع آرتروز زانو که می تواند شامل سایش و پارگی منیسک و همچنین غضروف هایی باشد که استخوان را تراز می کند، با افزایش سن بیشتر می شود. اغلب افراد مسن دارای استئوآرتریت (نوعی بیماری مفصلی تحلیل رفته) در مفصل هستند و تقریبا یک چهارم در منیسک دچار پارگی و اختلال می شوند.

عوارض این جراحی بسیار کم است.بیمارانی که عمل ارتروسکوپی انجام داده اند می توانند پس از 6 الی 8 هفته به انجام فعالیت های روزانه خود بپردازند. اما باید توجه داشت که برای انجام فعالیت های سنگین هنوز زود است..

پس از عمل آرتروسکوپی بیمار می تواند بلافاصله بعد از مدت کوتاهی به زندگی عادی خود باز گردد.

جراحی استئوتومی زانو

استئوتومی زانو، زمانی انجام می شود که بیمار در مراحل اولیه آرتروز زانو باشد و تنها یک سمت مفصل آسیب دیده باشد. با برداشته شدن فشار و وزن از روی مفصل آسیب دیده، شاهد تسکین درد و هم چنین بهبود دامنه حرکتی مفصل خواهیم بود.

این روش شامل برداشتن یا افزودن یک قسمت گوه شکل از استخوان ران یا استخوان شین برای کمک به کاهش وزن بدن از قسمت آسیب دیده مفصل زانو است. استئوتومی زانو معمولاً در افراد زیر ۶۰ سال که فعالیت بدنی بالایی دارند، انجام می‌شود. بسیاری از افرادی که برای درمان آرتروز تحت جراحی استئوتومی زانو قرار می‌گیرند، ممکن است حدود ۱۰ تا ۱۵ سال پس از آن جراحی تعویض کامل زانو نیاز داشته باشند.جراحی استئوتومی زانو در جهت درمان انحراف زانو نیز انجام می شود.

هدف از استئوتومی زانو : انتقال فشار از روی قسمت آسیب دیده زانو به قسمت سالم تر ،اصلاح تراز و آرایش زانو ،افزایش طول عمر مفصل زانو می باشد.

جراحی سینووکتومی زانو

سینووکتومی زانو یک فرآیند درمانی بوده که برای از بین بردن بافت های ملتهب سینوویوم در مفصل زانو مورد استفاده قرار می‌گیرد. هدف آن کاهش درد حاصل از بیماری می‌باشد.

مقدار سینوویوم ملتهب در هر بیمار که برداشته می‌شود با توجه به میزان آسیب متفاوت می‌باشد. برخی از بیماران فقط به سینووکتومی جزئی نیاز داشته و مقدار کمی از بافت برداشته می‌شود. اما در برخی دیگر از بیماران که میزان درد حاد تر بوده کل سینوویوم برداشته می‌شود. اگر آرتروز بعد از گذشت شش ماه با دارو روند درمانی خوبی نداشت پزشک متخصص برای درمان سینووکتومی را تجویز خواهد کرد.

جراحی سینووکتومی معمولا برای بیماریهای التهابی زانو مانند : آرتریت روماتوئید یا روماتیسم، آرتریت پسوریاتیک و آرتریت ،سینوویال کندروماتوزیس، سینوویت ویلوندولر پیگمانته انجام می شود.

توجه داشته باشید سینووکتومی بیماری را درمان نمی کند، اما می تواند علائم عارضه را موقتا تسکین دهد، معمولا در بیمارانی که درد قابل توجه پس چندین ماه درمان دارویی یا تزریق کورتیکواستروئید بهبود نیافته است، سینووکتومی می‌تواند تاثیر بسیار مثبتی در کاهش درد و بهبود عملکرد زانو داشته‌ باشد.

برای درمان آرتروز زانو چه بخوریم؟

 خوردن غذاهای مغذی با خواص ضد التهابی، مانند انواع توت و غذاهای دریایی، که حاوی اسیدهای چرب امگا ۳ هستند، می‌تواند شدت التهاب را کاهش داده و به درمان آرتروز کمک کند. این در حالی است که غذاها و نوشیدنی‌هایی مانند گوشت‌های فرآوری شده و آبمیوه‌های حاوی قند مصنوعی و کربوهیدرات‌های تصفیه شده می‌توانند شدت التهاب را افزایش دهند.

بهترین غذا برای درمان آرتروز زانو، غذایی است که علاوه بر تامین مواد مغذی و انرژی مورد نیاز بدن، از افزایش بی‌رویه وزن جلوگیری به عمل آورد، تا در درمان آرتروز زانو خللی ایجاد نگردد.

• مصرف اسموتی‌ها؛ راهی برای کاهش التهاب بدن
• مصرف انواع توت ،آجیل‌های برشته شده و مغزها،غلات کامل؛ از جمله برنج قهوه‌ای و جو دو سر،اضافه کردن یک تخم مرغ برای تامین پروتئین لازم،کمی توت فرنگی در وعده صبحانه به همراه نان تست و آواکادو
• گیلاس،توت فرنگی،انبه،انار،گریپ فروت،پرتقال
• انواع توت و ماست یک ترکیب ضد التهاب
• استفاده از غلات کامل و آجیل در صبحانه ضد التهاب
• اسفناج آنتی ‌اکسیدان کامفرول را دارا است.
• اگر روغن‌ های گیاهی مصرف کنید درمان زانو درد را خیلی سریع تر می کند.
•  گردو منبع فوق العاده ای از امگا ۳ بوده و باعث کاهش التهاب زانو به طور موثری می شود.
• در صورتی که سبزیجات سبز مانند بروکلی مصرف کنید التهابی که در زانو وجود دارد بسیار کاهش می یابد.
• زنجبیل فوق العاده عمل می کند و باعث می شود التهابات بیشتری به وجود نیاید و در نهایت باعث کاهش علائم زانو درد می شود.
•  آن جایی که انگور مواد مغذی متراکم، آنتی‌اکسیدان بالا و خواص ضد التهابی دارد می تواند برای زانو درد مفید باشد.
• میزان آنتی‌ اکسیدانی که در توت ها وجود دارد بسیار زیاد است و باعث جلوگیری از التهاب می شود و درد زانو را تسکین می دهد.
• ماهی منبعی غنی از اسیدهای چرب امگا 3 و ویتامین D بوده که می تواند التهاب و علائم آرتریت را به طور موثری کاهش دهد.
•  سیر دارای خواص ضد سرطانی است و ترکیباتی دارد که باعث کاهش خطر ابتلا به بیماری قلبی و آلزایمر می‌ شود. این ماده غذایی باعث افزایش عملکرد سلول‌ های ایمنی می‌ شود و چون دارای خواص ضد التهابی است باعث کاهش خطر ابتلا به آرتریت می‌ شود.
• کافی است یک یا دو قاشق چای خوری سرکه سیب در یک لیوان آب ریخته، هم بزنید و بخورید. زمانی که درد زانو شما را اذیت می کند حتما این کار را انجام دهید.
• زردچوبه از دیگر بهترین خوراکی برای درمان آرتروز زانو است. به خاطر داشته باشیم. یک نوع ماده فعالی در زرد چوبه وجود دارد که دارای قدرت التیام بخشی برای انواع دردها است.
• در گیلاس ماده ای به نام آنتوسیانوزید موجود است که میزان اسید اوره و دردها را به طور موثری کاهش می دهد.
• آناناس میوه ای است که بروملین های ضد التهابی را در خود دارد و اگر خواستید بدانید برای درمان آرتروز زانو چه میوه ای بخوریم، بهتر است این میوه را مصرف کنید که علاوه بر زانو برای اعضای دیگر بدن همچون قلب مفید است.
• علاوه بر این که خوردن این غذاها توصیه می شود باید درمان گیاهی را برای بهبود زانو درد به کار ببرید.
• پیشنهاد می شود سوپ‌ پای مرغ را برای این که زانو دردتان بهبود پیدا کند نیز در کنار سایر غذاهای مفیدی که ذکر شد، مصرف کنید.

کلام آخر

اگر درمان آرتروز در مراحل اولیه دارو و فیزیوتراپی و روشهای متعدد ذکر شده حاصل نشد جراحی زانو صورت می گیرد،تا به امروزی روشی به عنوان درمان قطعی آرتروز زانو وجود نداشته اما راهکارهای متعددی برای مدیریت علائم، کندسازی پیشرفت بیماری و در نهایت درمان آن وجود دارد که رایج ترین آن شامل درمان دارویی، فیزیوتراپی، تزریقات ارتوپدی و در موارد شدیدتر انواع روش های جراحی زانو است.شما می توانید برای کسب اطلاعات بیشتر به دکتر فوق تخصص جراح زانو مراجعه کنید.